अनुशासित भएर गाडी चलाउने चालकलाई सम्मान

धरान । हाल धरान–काकडभिट्टा रुटमा चल्ने को १ ख ६४०४ नम्बरको ऊँ त्रिलोक बस सेवाका चालक गणेशबहादुर कार्कीलाई पनि कुनै दिन यही पेशाले सम्मान दिलाउछ भन्ने लागेकै थिएन । शनिबार भने समाजका लब्ध प्रतिष्ठित व्यक्तिहरुको सामुन्ने सम्मान थाप्दा उनी निक्कै खुशी भए ।
पूर्वाञ्चल यातायात व्यावसायी संघको बार्षिक साधारणसभाको अवसरमा पूर्वक्षेत्रीय प्रहरी कार्यालयका प्रहरी नायब महानिरीक्षक(डिआइजी) माधवप्रसाद जोशीले नगद दुई हजार पाँच सयसहित उनलाई नेपाली टोपी र प्रसंसा पत्र प्रदान गरे । कार्कीसँगै लामो समयसम्म सवारी चलाए पनि एक पटक दुर्घटना नगरेका ६ जना चालकहरु पहिचान गरेर संघले नगदसहित सम्मान गरेको हो । सवारी चालक(ड्राइभर)लाई सम्मानित पेशा ठानिदैन । अझ पछिल्लो समय अत्यधिक दुर्घटनामा धेरै मान्छेको ज्यान गुमेपछि चालकहरु ‘ज्यानमारा’ हुन्छन् भन्ने खालको चर्चा भयो । तर, पूर्वका सडकमा गाडी चलाउन थालेको ३२ बर्ष भइसक्दा पनि कार्कीले एक पटक दुर्घटना गरेका छैनन् ।

‘चालिस सालदेखि गाडी चलाउन थालेको हुँ, अहिलेसम्म एक पटक पनि दुर्घटना भएको छैन । आज सम्मान पाउदा गर्व लागेको छ’–५२ बर्षीय कार्कीले भने–‘म अरु कसैले केही भनेको भरमा गाडी चलाउदिन, आफ्नै विवेक र दिमागले चलाउछु । आफु सचेत भएर गाडी चलाउनुपर्छ, गाडी भन्दा म वलियो हुँ भन्ने भावनाले चलाउनुपर्छ, दुर्घटना हुदै हुदैन ।’ उनको अनुभवमा चालकको लापरवाहीले मात्रै दुर्घटना हुदैन, सडकको दुरावस्था, जथाभावी हिड्ने पैदल यात्री र साइकल, मोटरसाइलको कारणले पनि दुर्घटना हुने गर्छ । नेपाल साझाको बस चलाउन शुरु गरेका उनले त्यसपछि देउराली, कोशी, रोजिना ट्राभल्स हुदै ३ बर्षदेखि त्रिलोक डिलक्स चलाइरहेका छन् ।
संघले उनीसँगै लामो समयदेखि सवारी साधान हाँकिरहे पनि दुर्घटना नगर्ने भुमी उराव, पुर्णलाल राजधामी, सोरे लिम्बू, कुलबहादुर मगर र भवानी श्रेष्ठलाई पनि नगदसहित सम्मान गरेको हो । उरावले विगत २७ बर्षदेखि सवारीसाधान चलाइरहेका छन् भने राजधामीले २० बर्ष, लिम्बूले १७ बर्ष, मगरले ११ बर्ष र श्रेष्ठले विगत १० बर्षदेखि गाडी चलाइरहेका छन् । ‘उहाँहरु जस्तै अरु चालक जन्मिउन प्रेरणा मिलोस्, दुर्घटना नहुदा आर्थिक, मानवीय क्षति हुनबाट बच्छौं र सामाजिक पीडाबाट पनि जोगिन्छौं’–नेपाल यातायात व्यावसायी राष्ट्रिय महासंघ कोशी अञ्चल संयोजक कृष्ण सुवेदीले भने ।
...................

                    सवारीसाधान संचालनबारे ठोस नीति माग

यातायात व्यावसायीहरुले सरकारले सार्वजनिक सवारी साधान संचालनबारे ठोस नीति तथा कार्यक्रम नल्याएको कारण यो पेशा सधै आरोपित हुने गरेको गुनासो पोखेका छन् । साथै, उनीहरुले व्यवसायी स्वयमले पनि त्यसतर्फ चासो नदिएको पनि स्वीकार गरेका छन् । शनिबार पूर्वाञ्चल यातायात व्यावसायी संघको बार्षिक साधारण सभाको क्रममा अध्यक्ष श्रेष्ठले भने–‘कहिले सिण्डिकेट, कहिे सवारी दुर्घटना, कहिले खुला प्रतिस्पर्धा तर कहिले सवारी दर्ता र सञ्चालन प्रक्रियाको नाममा यातायात व्यावसायीमाथि अनेकन आरोप लाग्छ ।’

सवारी दुर्घटनाबाट मुत्यु, घाइते, अपांग हुनेको संख्या वृद्धि भइरहे पनि सरकारले दुर्घटना न्युनीकरणतर्फ गम्भीर नभएको उनले आरोप लगाए । दुर्घटनाबाट मुत्यु हुनेको संख्या घटाउन दुर्घटना न्युनिकरण राष्ट्रिय कार्यक्रम ल्याउन अतिजरुरी रहेको अध्यक्ष श्रेष्ठले माग गरे । सवारी दुर्घटनामा चालकको लापरवाहीसँगै राष्ट्रिय राजमार्ग सवारी संचालन गर्न योग्य सवारीमैत्री सडक नहुनु पनि कारक भएको श्रेष्ठले बताए । राजमार्गमा वस्ती विकास भई अतिक्रमण हुनु, सडकमा विस्कुन सुकाउने, हाटबजार लाग्ने, पशुचौपाया छाडा छोड्ने कारणले पनि दुर्घटना भइरहे पनि नियन्त्रणतर्फ भने कसैले चासो नदिएको उनले बताए ।
नेपाल यातायात व्यावसायी राष्ट्रिय महासंघका कोशी अञ्चल संयोजक कृष्ण सुवेदीले २ बर्षभन्दा बढी समयदेखि लाइसेन्स वितरण नहुदा दक्ष चालक अभावमा सवारीसाधान ग्यारेजमा थन्क्याउनु पर्ने अवस्था आएको बताए । साथै, उनले पनि सडक अतिक्रमण गरी हाटबजार लगाउने, पशु चौपाया सडकमा छाडा छोड्ने प्रवृत्तिलाई पनि निरुत्साहित गर्न कारबाही गरिनुपर्ने बताए ।

पूर्वक्षेत्रीय प्रहरी प्रमुख डिआइजी माधवप्रसाद जोशीले सरोकारवालाहरुबीचमा आपसी समन्वय नहुदा नै समस्याहरु देखिएको बताए । सबैपक्षले इमान्दारीपूर्वक जिम्मेवारी पुरा गरेमा समस्या आफै हल हुने उनको भनाई थियो । ‘सरोकारवालाहरुबीच समन्वय नहुनु नै ठुलो समस्या हो । सडक एउटाले बनाउछ, गाडइ अर्कैले चलाउछ र नियमन अर्केले गर्नुपर्ने हुन्छ । व्यावसायी, मजदुहरुबीच हात हालाहाल भइसकेपछि मात्रै नियमनकारी निकायलाई नयाँ गाडीले रुट इजाजात पाएछ भन्ने थाह हुन्छ’–डिआइजी जोशीले भने । कार्यक्रममा पूर्वक्षेत्रीय ट्राफिक प्रहरी कार्यालयका प्रमुख एसपी नरबहादुर केसी, संघका संरक्षक एवं पूर्वअध्यक्ष हिरा उदास, पत्रकार महासंघ अध्यक्ष केशव घिमिरेलगायतले बोलेका थिए ।