पर्यटक लोभ्याउदै अमाहा सिमसार(फोटोफिचर)
धरान । जैविक विविधता तथा सिमसार क्षेत्रको संरक्षणसँगै पर्या–पर्यटनको विकास गर्न सुनसरीको भरौल गाविसका बासिन्दाहरु कम्मर कसेर लागेका छन् । केही बर्षअघिसम्म लोप हुनै लागिसकेको ऐतिहासिक अमाहा पोखरीलाई पुर्नजीवन दिदै स्थानीयबासीहरुले अमाहा सिमसारको संरक्षण र पर्यटन विकासको लागि कस्सिएका हुन् ।सिमसार संरक्षण र पर्या पर्यटन विकासको नेतृत्व भने अमाहा सामुदायिक वन उपभोक्ता समुहले गरेको छ । समुहमा भरौल ५, ६, १ र ९ वडाका एक हजार एक सय सत्र घरधुरी सदस्य छन् । समुहको नेतृत्वमा करिब २७ लाख लगानीमा स्थानीयले पुर्नजीवन दिएको अमाहा सिमसार बैशाख २२ गते उद्घाटन गरिएको थियो । सिमसार उद्घाटन अवसरमा वन समुहले शुक्रबारसम्म तीन दिन सिमसार क्षेत्रमा मेलासमेत आयोजना गर्यो ।
अध्यक्ष घलेका अनुसार जैविक विविधताको संरक्षण गर्दै आन्तरिक पर्यटन प्रर्वद्धन गर्न गुरुयोजना तयार गरी अमाहा सिमसार संरक्षणको कार्य अघि बढाइएको हो । अमाहा वन समुहमा प्रशस्त पानी र पोखरी भएको जलाधार क्षेत्र पनि छ । त्यो पानीको सदुपयोग नहुदा मुल्यहिन भएर वगिरहेको थियो । त्यसैलाई सदुपयोग गर्दै पर्या पर्यटनको अवधारणा अघि सारेर घलेले मुर्तरुप दिएका हुन् । ‘यो सिमसारले भरौलकै पहिचान पनि गराउछ, पर्यटकहरु घुम्न आउन थालेपछि मान्छेहरुले सरसफाईमा ध्यान दिन्छन्, आर्थिक गतिविधि पनि बढ्छ’–उनले भने ।
........................................................................................
ऐतिहासिक र धार्मिक महत्व
अमाहा सिमसार क्षेत्रको महत्व पर्या पर्यटनको दृष्टिकोणले मात्रै महत्वपुर्ण छैन । यसको ऐतिहासिक र धार्मिक महत्व पनि छ । उहिल्यै मान्छेले माटो बोकेर हात्तिलाई कुल्चन लगाएर ड्याम तयार गरी पोखरीको स्वरुप दिएको स्थानीय बताउछन् । पोखरीमा जुरो भएको, रंगीविरंगी सर्प पनि देखिने, सुनको लोटा, थाल बोटुका देखिे र पुनः लोप हुने गरेको जस्ता अमाहा पोखरीबारे अनेक किंवदन्तीहरु छन् ।पोखरीमा अमाहा जलदेवी रहेको विश्वास गर्दै स्थानीयबासी पुजाआजासमेत गर्छन् । यहाँ पुजा गर्दा मनोकामना पुरा हुने तर काम बनेपछि भाकल नपुराउदा अनिष्ट हुने जनविश्वास छ । स्थानीय वृद्ध शिरबहादुर गुरुङका अनुसार अमाहा पोखरीमा जुठो हात धुने मान्छेहरु रगत छादेर मर्ने गथ्र्यो । त्यसैले पोखरी आसपासमा दिशा, पिसाबसमेत गर्न बन्देज गरिएको थियो । तामाङ थरका स्थानीय एक धामीलाई सपनामा एक युवतीले उठ् हिड् भन्दै दुःख दिन थालेपछि उनैले पोखरीमा दैवीशक्ति भएको मेसो पाए । ती धामीले नै अमाहा देवी उतारेको र उनलाई सपनामा सताउन छोडेको गुरुङले बताए । ‘यो धेरै पुरानो पोखरी हो, पहिला यही पोखरीबाट भरौल गाविसभरि सिचाई हुन्थ्यो’–उनले भने–‘यहाँ दैवी शक्ति छ, यहाँ कामना गर्दा पुरा हुन्छ भन्ने हामीलाई विश्वास छ ।’
समुहले पोखरीको बीचमा टापु बनाएर देवीथान स्थापना गरेको छ । पाना आकारको टापुमा ठुलो सालको रुख छ । त्यही रुखको फेदमा देवीथान राखिएको छ । त्यहाँसम्म पुग्न बाँसको अस्थायी पुल बनाइएको छ । भाकल हुनेहरु घोडा फुल र वैगुन लगेर चढाउने गर्छन् ।
...................................................................
सिमसार संरक्षण र पर्यटन विकासको भावी योजना
‘पोखरी वरीपरी ४ फुट दुरीमा बार लगाएर फुल रोप्छौं र गार्डेन बनाउछौं । बाहिर बस्ने फलैचा हुन्छ’–उनले योजना सुनाए–‘सिमसार क्षेत्रको संरक्षणलाई प्राथमिकता दिन्छौं ।’ उनका अनुसार सानो सुकुना पोखरीलाई व्यवस्थित गरिनेछ । तातो, मन तातो र चिसो पानी हुने यो पोखरीको बिशेषता हो । यस्तै, सर्दु खोलाले पुरेको आले चौरीस्थित पोखरीलाई पनि पुर्नजीवन दिइनेछ । यो पोखरी ८ सय मिटर लम्बाई र ४ सय मिटर चौडाईको रहेकोले मोटरबोट चलाउन पनि सकिने अध्यक्ष घलेले बताए ।
Comments
Post a Comment